【台語世界／錄音】相片Gōng-siūⁿ

用手機仔hip相做記錄，是真四常ê代誌，
我mā有足chē相片想欲kap你分享。

看著厝lih彼隻黃毛ê老狗，覆tī thô͘-kha tuh-ku，
隨想著i 艱苦ê時，會四界去chhōe草藥仔醫治家己。
Lín tau ê狗若艱苦，敢是會chhōa去予醫生看？

看著阿母jiâu-phé-phé ê笑面，
隨想著i總是為囝兒序細tih操勞。
Lí敢有替lín阿母hip一張súi-súi ê相片？

看著bē赴khàm，soah予大雨ak kah澹糊糊ê粟仔，
隨想著割稻仔ê chhiah-ia̍h，曝粟ê辛苦。
你敢bat去田lih做穡？

看著m̄-koán按怎算，lóng算bē清楚ê雞鴨，
隨想著phah無去ê彼隻鴨母，害我hō͘阿母罵kah臭頭。
你敢bat算清楚一大陣行來行去ê頭牲仔，lóng總有幾隻？

看著豬牢lih kōⁿ-kōⁿ-kiò爭beh食奶ê豬仔囝，
隨想著秤大豬ê niû-á足大枝，毋知khǹg去 tó-ūi？
你敢bat抱過細隻koh古錐ê豬仔囝？

看著放學轉來hō͘火雞逐kah走無路ê我，
隨想著nái會lóng無人來救我？
你敢bat聽過火雞ku-lu ku-lu ê叫聲？

看著iau-sâi ê家己，kā猶在欉ê菝仔咬一喙，講這粒是我ê，
隨想著彼粒咬過ê菝仔，我nái會無食著？
你敢bat去挽過在欉ê果子仔？

看著透早起來那剝茭白筍箬那tuh-ku ê兩姊妹仔，
隨想著割茭白筍ê阿母應該逐工lóng睏無飽。
你敢知影茭白筍愛種tī lòm thô͘--lih？

看著theⁿ tī眠床頂蹺跤、pûn phín-á ê阿爸，
隨想著i tī天頂毋知過了好無？
你敢知影lín阿爸會做啥款gī-niū？

看著hō͘風吹kah東倒西歪ê電視篙仔，
隨想著史豔文kap ha̍h-bé兩齒，in兩人敢mā會變老？
你敢有tih看闢靂布袋戲？

看著厝lih khǹg鼎鍋仔tih sîn水，tō知影外口leh落大雨，
隨想著細漢tòa ê塗埆厝、紅瓦厝，chit-má lóng消失ah。
你是tòa大樓a̍h-sī透天--ê？

看著褪赤跤踏鹹菜ê囡仔phí，tō知影是kôaⁿ-sih-sih ê十二月天，
隨想著煎kah赤赤kauh鹹菜ê甜粿，tō強beh流喙瀾。
你敢知影koah-chhài kap鹹菜是kâng一款菜蔬？

看著khau豆餅ê阿姊、剁豬菜ê小妹，那做那耍那開講，
隨想著足久無kah阿姊相chhōe，毋知i過了好無？
你敢bat kap兄弟姊妹那做工課那答喙鼓？

看著囡仔phí學大人leh疊草堆，sian疊mā bē好勢，
隨想著埃及ê金字塔是gōa-chē人ê拍拚？
你敢bat耍過用柴角仔疊金字塔ê桌頂耍？

看著覆tī田lih挲草ê阿爸，
隨想著相放伴ê叔伯親情。
你敢bat kap同學互相tàu-saⁿ-kāng，完成一項tāi-chì？

看著hông踢kah遠遠ê銅管仔tī thô͘-kha輾輾kô，
隨想著紅天赤日頭耍kah汗流sàm滴ê大細漢囡仔。
你敢bat tī歇睏日kap隔壁ê囡仔鬥陣耍？

看著the̍h畚箕tī水溝仔撈魚仔ê阿兄，
隨想著chìⁿ kah芳芳酥酥ê大肚魚仔。
食會著chìⁿ溪魚仔？

看著白翎鷥kap水牛leh話sian，
隨想著隔壁彼ê看牛仔hông刊tī報紙，實在真chhia-iāⁿ。
你敢bat騎牛a̍h-sī坐過牛車？

犁田整地的農夫與白鷺鷥。圖／郭文宏
看著厝尾頂彼枝hō͘風颱拍斷去ê煙筒管，
隨想著彼盤bē赴食ê鰇魚炒芹菜。
你敢知影走風颱是真驚人？

看著門口發kah ōng-ōng súi-súi ê薄荷草，
隨想著一直開冰箱等欲食薄荷冰ê向望。
你敢bat家己做過枝仔冰？

看著beh tng鱔魚soah tng著雨傘節ê兄妹仔，
隨想著蛇ê價數比魚仔較好，意外ê收成有夠歡喜。
你敢bat去魚埤仔釣過魚？

看著一陣囡仔面仔紅記記，家己起火leh烘筍龜，
隨想著跤hông縛線sian飛tō飛bē遠ê金龜。
你敢bat飼過鹿角龜？

看著兩隻雞thûn仔tī樹仔kha搶食杜蚓，
隨想著我mā bat kap阿姊相搶beh食枝仔冰。
你敢bat kap兄弟姊妹公家食一枝冰？

看著水牛tī gû-ūn-khut-á浸涼，
隨想著一陣看牛囡仔褪腹thè leh拍phōng泅。
你會曉泅水，是教練教ê a̍h -sī家己看樣學樣？

看著草埔仔滿世界lóng紅丟丟ê刺波，
隨想著路邊ê o͘-nih-nái-á mā足甜足好食。
你敢bat食過野生ê果子？

看著hō͘風吹kah si-si-soāiⁿ-soāiⁿ ê竹林，
隨想著彼隻跛跤ê鴨母，毋知khê tī遐外久ah？
你敢bat聽過竹林，hō͘風微微仔吹過ê聲？

看著彼間àm-sàm ê破厝tháng仔，
隨想著五ê假好膽ê囡仔，相招去chhōe鬼ê笑詼代。
你敢bat kap人相輸，去做寡譀古代？

看著五米路頂來來去去ê客運，
隨想著阿公總是講beh坐車，去看電火柱走相逐。
你坐車ê時敢bat注意看窗仔外ê景緻？

kā相簿合起來，看鏡內底ê家己，ká-ná看著面圓圓頭鬃短短ê囡仔時。
你ê頭毛型是啥物款leh？
敢會使kap我分享你ê相片？
Khah早kap chit-má，過去kap現代，你khah佮意tó一款？

台灣字（白話字）版
Siòng-phìⁿ Gōng-siūⁿ

Iōng chhiú-ki-á hip-siòng chò kì-lo̍k, sī chin sù-siông ê tāi-chì,
góa mā ū chiok chē siòng-phìⁿ siūⁿ beh kap lí hun-hióng.

Khòaⁿ-tio̍h chhù--lih hit chiah n̂g-mo͘ ê lāu-káu, phak tī thô͘-kha tuh-ku,
sûi siūⁿ-tio̍h i kan-khó͘ ê sî, ē sì-kè khì chhōe chháu-io̍h-á i-tī ka-kī.
Lín tau ê káu nā kan-khó͘, kám sī ē chhōa khì hō͘ i-seng khòaⁿ?

Khòaⁿ-tio̍h a-bú jiâu-phé-phé ê chhiò-bīn,
sûi siūⁿ-tio̍h i chóng-sī ūi kiáⁿ-jî sī-sè tih chhau-lô.
Lí kám ū thè lín a-bú hip chi̍t-tiuⁿ súi-súi ê siòng-phìⁿ？

Khòaⁿ-tio̍h bē-hù khàm, soah hō͘ tōa-hō͘ ak kah tâm-kô͘-kô͘ ê chhek-á,
sûi siūⁿ-tio̍h koah tiū-á chhiah-ia̍h, pha̍k-chhek ê sin-khó͘.
Lí kám bat khì chhân--lih chò sit？

Khòaⁿ-tio̍h m̄-koán án-chóaⁿ sǹg, lóng sǹg bē chheng-chhó ê ke ah,
sûi siūⁿ-tio̍h phah bô--khì hit chiah ah-bó, hāi góa hō͘ a-bú mē kah chhàu-thâu.
Lí kám bat sǹg chheng-chhó chi̍t tōa tīn kiâⁿ-lâi kiâⁿ-khì ê thâu-seⁿ-á, lóng chóng ū kúi chiah?

Khòaⁿ-tio̍h ti-tiâu--lih kōⁿ-kōⁿ-kiò cheⁿ beh chia̍h-leng ê ti-á-kiáⁿ,
sûi siūⁿ-tio̍h chhìn tōa-ti ê niû-á chiok tōa-ki, m̄-chai khǹg khì tó-ūi?
Lí kám bat phō kòe sè-chiah kó͘-chui ê ti-á-kiáⁿ?

Khòaⁿ-tio̍h pàng-o̍h tńg--lâi hō͘ hóe-ke jio̍k kah cháu-bô-lō͘ ê góa,
sûi siūⁿ-tio̍h nái ē lóng bô-lâng lâi kiù--góa?
Lí kám bat thiaⁿ-kòe hóe-ke ku-lu ku-lu ê kiò-siaⁿ?

Khòaⁿ-tio̍h iau-sâi ê ka-kī, kā iáu chāi-châng ê pa̍t-á kā chi̍t-chhùi, kóng chit lia̍p sī góa ê,
sûi siūⁿ-tio̍h hit lia̍p kā kòe ê pa̍t-á, góa nái ē bô chia̍h tio̍h?
Lí kám bat khì bán-kòe chāi-châng ê kóe-chí-á?

Khòaⁿ-tio̍h thàu-chá khí-lâi ná peh kha-pe̍h-sún-ha̍h ná tuh-ku ê nn̄g chí-mōe-á,
sûi siūⁿ-tio̍h koah kha-pe̍h-sún ê a-bú eng-kai ta̍k-kang lóng khùn bô-pá.
Lí kám chai-iáⁿ kha-pe̍h-sún sī chèng tī lòm-thô͘--lih?

Khòaⁿ-tio̍h theⁿ tī bîn-chhn̂g téng khiau-kha, pûn phín-á ê a-pah,
sûi siūⁿ-tio̍h i tī thiⁿ-téng m̄-chai kòe liáu hó--bô?
Lí kám chai-iáⁿ lín a-pah ē chò siáⁿ gī-niū?

Khòaⁿ-tio̍h hō͘ hong chhoe kah tang-tó sai-oai ê tiān-sī ko-á,
sûi siūⁿ-tio̍h Sú-iām-bûn kap Ha̍h-bé nn̄g-khí, in nn̄g-lâng kám mā ē piàn lāu?
Lí kám ū tih khòaⁿ pò͘-tē-hì?

Khòaⁿ-tio̍h chhù--lih khǹg tiáⁿ-oe-á tih sîn-chúi, tō chai-iáⁿ gōa-kháu leh lo̍h tōa-hō͘, sûi siūⁿ-tio̍h sè-hàn tòa ê thô͘-kak-chhù, âng-hiā-chhù, chit-má lóng siau-sit--ah,
Lí sī tòa tōa-lâu a̍h-sī thàu-thiⁿ--ê？

Khòaⁿ-tio̍h thǹg-chhiah-kha ta̍h kiâm-chhài ê gín-á-phí, tō chai-iáⁿ sī kôaⁿ-sih-sih ê cha̍p-jī goe̍h thiⁿ.
sûi siūⁿ-tio̍h chian kah chhiah-chhiah kauh kiâm-chhài ê tiⁿ-kóe, tō kiông beh lâu chhùi-nōa.
Lí kám chai-iáⁿ koah-chhài kap kiâm-chhài sī kâng chi̍t-khóaⁿ chhài-se?

Khòaⁿ-tio̍h khau tāu-piáⁿ ê a-chí, tok ti-chhài ê sió-mōe, ná chò ná sńg ná khai-káng,
sûi siūⁿ-tio̍h chiok kú bô kah a-chí sio-chhōe, m̄-chai i kòe liáu hó--bô?
Lí kám bat kap hiaⁿ-tī chí-mōe ná chò khang-khòe ná tap-chhùi-kó͘?
Khòaⁿ-tio̍h gín-á-phí o̍h tōa-lâng leh thia̍p chháu-tui, sian thia̍p mā bē hó-sè,
sûi siūⁿ-tio̍h Egypt ê kim-jī-thah sī gōa-chē lâng ê phah-piàⁿ?
Lí kám bat sńg kòe iōng chhâ-kak-á thia̍p kim-jī-thah ê toh-téng-sńg?

Khòaⁿ-tio̍h phak tī chhân--lih so-chháu ê a-pah,
sûi siūⁿ-tio̍h sio-pàng-phōaⁿ ê chek-peh chhin-chiâⁿ.
Lí kám bat kap tông-o̍h hō͘-siōng tàu-saⁿ-kāng, oân-sêng chi̍t-hāng jīm-bū?

Khòaⁿ-tio̍h hông that kah hn̄g-hn̄g ê tâng-kóng-á tī thô͘-kha liàn-liàn-kô,
sûi siūⁿ-tio̍h âng-thiⁿ chhiah-ji̍t-thâu sńg kah kōaⁿ-lâu sàm-tih ê tōa-sè-hàn gín-á.
Lí kám bat tī hioh-khùn-ji̍t kap keh-piah ê gín-á tàu-tīn sńg?

Khòaⁿ-tio̍h the̍h pùn-ki tī chúi-kau-á hô͘ hî-á ê a-hiaⁿ,
sûi siūⁿ-tio̍h chìⁿ kah phang-phang so-so ê tōa-tō͘-hî-á.
Lí kám sī ài khì soaⁿ-sán chhan-thiaⁿ chiah chia̍h ē tio̍h chìⁿ khe-hî-á?

Khòaⁿ-tio̍h pe̍h-lēng-si kap chúi-gû leh ōe-sian,
sûi siūⁿ-tio̍h keh-piah hit ê khòaⁿ-gû-á hông khan tī pò-chóa, sit-chāi chin chhia-iāⁿ.
Lí kám bat khiâ-gû a̍h-sī chē kòe gû-chhia?

Khòaⁿ-tio̍h chhù-bóe-téng hit ki hō͘ hong-thai phah tn̄g-khì--ê ian-tâng-kóng,
sûi siūⁿ-tio̍h hit pôaⁿ bē-hù chia̍h ê jiû-hî chhá khîn-chhài.
Lí kám chai-iáⁿ cháu hong-thai sī chin kiaⁿ-lâng？

Khòaⁿ-tio̍h mn̂g-kháu hoat kah ōng-ōng súi-súi ê po̍k-hô-chháu,
sûi siūⁿ-tio̍h it-ti̍t khui peng-siuⁿ tán beh chia̍h po̍k-hô-peng ê ǹg-bāng.
Lí kám bat ka-kī chò kòe ki-á-peng？

Khòaⁿ-tio̍h beh tng siān-hî soah tng tio̍h hō͘-sòaⁿ-chiat ê hiaⁿ-mōe-á,
sûi siūⁿ-tio̍h chôa ê kè-siàu pí hî-á khah hó, ì-gōa ê siu-sêng ū-kàu hoaⁿ-hí.
Lí kám bat khì hî-pi-á tiò kòe hî?

Khòaⁿ-tio̍h chi̍t-tīn gín-á bīn-á âng-kì-kì, ka-kī khí-hóe leh hang sún-ku,
sûi siūⁿ-tio̍h kha hông pa̍k sòaⁿ sian poe tō poe bē hn̄g ê kim-ku.
Lí kám bat chhī kòe lo̍k-kak-ku?

Khòaⁿ-tio̍h nn̄g-chiah ke-thûn-á tī chhiū-á-kha chhiúⁿ-chia̍h tō͘-kín,
sûi siūⁿ-tio̍h góa mā bat kap a-chí sio-chhiúⁿ beh chia̍h ki-á-peng.
Lí kám bat kap hiaⁿ-tī chí-mōe kong-ke chia̍h chi̍t-ki peng?

Khòaⁿ-tio̍h chúi-gû tī gû-ūn-khut-á chìm-liâng,
sûi siūⁿ-tio̍h chi̍t-tīn khòaⁿ-gû gín-á thǹg-pak-thè leh phah-phōng-siû.
Lí ē-hiáu siû-chúi, sī kàu-liān kà--ê a̍h-sī ka-kī khòaⁿ-iūⁿ o̍h-iūⁿ?

Khòaⁿ-tio̍h chháu-po͘-á móa-sì-kè lóng âng-tiu-tiu ê chhì-pho,
sûi siūⁿ-tio̍h lō͘-piⁿ ê o͘-nih-nái-á mā chiok tiⁿ chiok hó-chia̍h.
Lí kám bat chia̍h kòe iá-seng ê kóe-chí ?

Khòaⁿ-tio̍h hong chhoe kah si-si-soāiⁿ-soāiⁿ ê tek-nâ,
sûi siūⁿ-tio̍h hit chiah pái-kha ê ah-bó, m̄-chai khê ti hia gōa-kú ah?
Lí kám bat thiaⁿ kòe tek-nâ, hō͘ hong bî-bî-á chhoe kòe ê siaⁿ?

Khòaⁿ-tio̍h hit keng àm-sàm ê phòa-chhù-tháng-á,
sûi siūⁿ-tio̍h 5 ê ké hó-táⁿ ê gín-á, sio-chio khì chhōe kúi ê chhiò-khoe-tāi.
Lí kám bat kap lâng sio-su, khì chò kóa hàm-kó͘-tāi?

Khòaⁿ-tio̍h 5 bí lō͘ téng lâi-lâi khì-khì ê kheh-ūn,
sûi siūⁿ-tio̍h a-kong chóng-sī kóng beh chē chhia, khì khòaⁿ tiān-hóe-thiāu cháu-sio-gio̍k.
Lí chē chia ê sî kám bat chù-ì khòaⁿ thang-á gōa ê kéng-tì?

Kā siòng-phō͘ ha̍p khí--lâi, khòaⁿ kiàⁿ-lāi ê ka-kī, ká-ná khòaⁿ-tio̍h bīn îⁿ-îⁿ thâu-chang té-té ê gín-á sî.
Lí ê thâu-mo͘ sī siáⁿ khóaⁿ leh?
Kám ē-sái kap góa hun-hióng lí ê siòng-phìⁿ?
Khah chá kap chit-má，kòe-khì kap hiān-tāi，lí khah kah-ì tó chi̍t-khóaⁿ？
讀hōo

你聽：

文章屬作者個人意見，文責歸屬作者，本報提供意見交流平台，不代表本報立場。