【台語世界／錄音】台語研習做陣來，母語一代傳一代

「台語研習做陣來，母語一代傳一代」。這句話我kā寫tī這回出ê新冊ê冊皮，嘛kā 1陣少年人來參加台語研習ê相片khǹg tī頂懸。表示對少年人來學台語hō͘咱ē-tàng傳承母語ê看重。母語對囡仔、對細漢學起，m̄免成本koh m̄免加開時間。這逐家攏知，soah無一定攏做會到。咱人來到相當ê年歲才beh學母語，著愛像leh學第二種語言仝款，加足食力。M̄-nā了錢、開時間，koh無一定學了會tàu-tah。真正若像俗語講--ê：「雞母孵卵真輕鬆，雞公孵卵拖孤帆」。按呢就了濟--leh！

Tī社區大學開台語班，今年已經滿5冬--ah。Taⁿ-á開始學員招bē夠額，直直想beh放棄。Ka-chài有濟濟友志ê鼓厲kap社區大學ê體諒。加長招生ê時間，koh延後開課，最後總算順利開班。一直到這兩期，ē-sái拍破咱招生ê上限15人，收到18个人。真正歡喜kah phut-phut-thiàu。所以按算後期招生人數beh kā提升到20人。這5年來參加過台語班ê學員倚tī一百个人。有學幾若年，台語ê聽、講、讀、寫已經siah-siah叫--ah！Koh有去學校做台語老師--ê，嘛有kan-na來幾擺仔niâ。因為to͘-ha̍p上bē拄好，失聯無koh來--ê。總是已經kā種子tiām--落去。我相信早慢1工會發根puh穎。

做台語運動，我kan-na保持1个信念。用宗教家ê精神，做就著，m̄免要求回報。有偌儕氣力做偌儕代誌。Tng-tang你感覺無力、餒志ê時，chhōe幾个仝心ê同伴，互相扶持、勉勵、訴苦、敨氣。無就參加研習、開講會、聽演講，來充電、增加能量。最後，帶著十足ê氣力，飽滇ê精神，繼續為台語這條路來骨力拍拚。

台語這條路，已經行二十幾冬。愈來愈在膽，發願beh繼續kā行--落去。自四十歲開始台語覺醒，踏入挽救母語這條道路，到tann無後悔。早前猶愛chhiâⁿ養囝兒、栽培序細，無thang專心做台語。到這幾年，後生、查某囝已經出社會，teh為家己ê理想拍拚。我就加真濟時間thang來做台語運動ê khang-khuè。總是chiâⁿ歡喜ē-tàng照家己ê按算行。Kā志業當做職業，嘛kā職業當做志業。做家己意愛ê事工，koh飼會飽家己，真正是「一兼二顧，摸蜊仔兼洗褲」。享受做1个快樂ê台語人，這是世間上讚ê代誌。

台灣字(白話字)版

Tâi-gí Gián-si̍p Chòe-tīn Lâi, Bó-gí Chi̍t Tāi Thoân Chi̍t Tāi

Bûn, Lo̍k-im/ Kang Têng-chhiū

“Tâi-gí gián-si̍p chò-tīn lâi, bó-gí chi̍t tāi thoân chi̍t tāi.” Chit kù ōe góa kā siá tī chit hôe chhut ê sin chheh ê chheh-phôe, mā kā chi̍t tīn siàu-liân-lâng lâi chham-ka Tâi-gí gián-si̍p ê siòng-phìⁿ khǹg tī téng-koân. Piáu-sī tùi siàu-liân-lâng lâi o̍h Tâi-gí hō͘ lán ē-tàng thoân-sêng bó-gí ê khòaⁿ-tiōng. Bó-gí tùi gín-á, tùi sè-hàn o̍h-khí, m̄-bián sêng-pún, koh m̄-bián ke khai sî-kan. Che ta̍k-ke lóng chai, soah bô-it-tēng lóng chò ē-kàu. Lán-lâng lâi kàu siong-tong ê nî-hòe chiah beh o̍h bó-gí, tio̍h-ài chhiūⁿ leh o̍h tē-jī chióng gí-giân kâng-khoán, ke chiok chia̍h-lat. M̄-nā liáu-chîⁿ, khai sî-kan, koh bô-it-tēng o̍h-liáu ē tàu-tah. Chin-chiàⁿ ná-chhiūⁿ sio̍k-gí kóng--ê, “Ke-bó pū-nn̄g chin khin-sang, ke-kang pū-nn̄g thoa ko͘-phâng.” Án-ne tō liáu chē leh!

Tī siā-khu tāi-ha̍k khui Tâi-gí-pan, kin-nî í-keng móa 5 tang--ah. Taⁿ-á khai-sí ha̍k-oân chio bē kàu-gia̍h, ti̍t-ti̍t siūⁿ-beh hòng-khì. Ka-chài ū chē-chē iú-chì ê kó͘-lē kap siā-khu tāi-ha̍k ê thé-liōng. Ka-tn̂g chio-seng ê sî-kan, koh iân-āu khui-khò, chòe-āu chóng-sǹg sūn-lī khui-pan. It-ti̍t kàu chit nn̄g kî, ē-sái phah-phòa lán chio-seng ê siōng-hān 15 lâng, siu kàu 18 ê lâng. Chin-chiàⁿ hoaⁿ-hí kah phut-phut-thiàu. Só͘-í àn-sǹg āu-kî chio-seng lâng-sò͘ beh kā thê-seng kàu 20 lâng. Chit 5 nî lâi chham-ka kòe Tâi-gí-pan ê ha̍k-oân óa tī chi̍t pah ê lâng. Ū o̍h kúi-nā nî--ê, Tâi-gí ê thiaⁿ, kóng, tha̍k, siá í-keng siah-siah-kiò--ah. Koh ū khì ha̍k-hāu chò Tâi-gí lāu-su--ê, mā ū kan-na lâi kúi-pái-á niâ. In-ūi to͘-ha̍p siōng bē tú-hó, sit-liân bô koh lâi--ê. Chóng-sī í-keng kā chéng-chí tiām--lo̍h-khì. Góa siong-sìn chá-bān 1 kang ē hoat-kin puh-íⁿ.

Chò Tâi-gí ūn-tōng, góa kan-na pó-chhî 1 ê sìn-liām. Iōng chong-kàu-ka ê cheng-sîn, chò tō tio̍h, m̄-bián iau-kiû hôe-pò. Ū jōa-chē khùi-la̍t chò jōa-chē tāi-chì. Tng-tang lí kám-kak bô-la̍t, lóe-chì ê sî, chhōe kúi ê kāng-sim ê tâng-phōaⁿ, hō͘-siōng hû-chhî, bián-lē, sò͘-khó͘, tháu-khùi. Bô tō chham-ka gián-si̍p, khai-káng-hōe, thiaⁿ ián-káng, lâi chhiong-tiān, chēng-ka lêng-liōng. Chòe-āu, tòa-tio̍h cha̍p-chiok ê khùi-la̍t, pá-tīⁿ ê cheng-sîn, kè-siok ūi Tâi-gí chit tiâu lō͘ lâi kut-la̍t phah-piàⁿ.

Tâi-gí chit tiâu lō͘, í-keng kiâⁿ jī cha̍p kúi tang. Jú lâi jú chāi-táⁿ, hoat-goān beh kè-siok kā kiâⁿ--lo̍h-khì. Chū sì-cha̍p-hòe khai-sí Tâi-gí kak-chhéⁿ, ta̍h-ji̍p bán-kiù bó-gí chit tiâu lō͘, kàu-taⁿ bô hiō-hóe. Chá-chêng iáu ài chhiâⁿ-ióng kiáⁿ-jî, chai-pôe sī-sè, bô thang choan-sim chò Tâi-gí. Kàu chit kúi nî, hāu-seⁿ, cha-bó͘-kiáⁿ í-keng chhut siā-hōe, teh ūi ka-tī ê lí-sióng phah-piàⁿ. Góa tō ke chin chē sî-kan thang lâi chò Tâi-gí ūn-tōng ê khang-khòe. Chóng-sī chiâⁿ hoaⁿ-hí, ē-tàng chiàu ka-tī ê àn-sǹg kiâⁿ. Kā chì-gia̍p tòng-chò chit-gia̍p, mā kā chit-gia̍p tòng-chò chì-gia̍p. Chò ka-tī ì-ài ê sū-kang, koh chhī ē pá ka-tī, chin-chiàⁿ sī “it-kiam jī-kò͘, bong lâ-á kiam sé-khò͘”. Hiáng-siū chò 1 ê khoài-lo̍k ê Tâi-gí-lâng, che sī sè-kan siōng chán ê tāi-chì.

讀hōo你聽：

文章屬作者個人意見，文責歸屬作者，本報提供意見交流平台，不代表本報立場。