【台語世界/錄音】珍貴ê禮物

文、錄音/A-ka (國小退休老師)
Chit幾年,大家對值得紀念、慶祝ê節日是愈來愈重視,而且會tī特別ê日子,送hō͘特別ê人一ê特別ê禮物。M̄管收著- -ê是啥物,lóng是一份珍貴ê心意。我有一ê手錶仔,是讀幼兒園畢業ê時,阿爸阿母親手送- -ê。對我來講,che m̄是普通ê物件,內底有pē-bú ê疼痛kap向望,鼓勵in ê寶貝查某囝,tī面對一ê新ê坎站,會當大步向前行,認真去phah-piàⁿ,勇敢接受挑戰bē驚惶。
Chit ê手錶仔真súi,有我上愛ê色水,頭一pái看著伊,我ê目睭lóng無nih。M̄-kú,彼當陣我才六歲,根本bē曉用,所以拜託阿母kā我教。一開始,我聽kah霧sà-sà,m̄知影阿母teh講啥?長針、短針分bē清,m̄知現此時是幾點幾分鐘?經過幾若工ê練習,總算會曉ah!會記得彼當時,我常在kā錶仔掛tī手- -裡,不時展hō͘人看,chhùi角是笑微微,心內有講bē出ê大歡喜。
讀國校仔以後,ài面對大大細細ê考試。好ka-chài!有伊tī阮身軀邊,時間lóng bē têng-tâⁿ - -去。Chit ê錶仔mā hō͘阮了解一ê道理,著是「人ài早早磨,m̄-thang慢慢仔拖。」早前teh寫老師派ê宿題 (しゅくだい),我四常會gōng-sîn gōng-sîn坐tiàm冊桌仔頭前,m̄知teh創啥,tiāⁿ-tiāⁿ感覺時間無夠用,ài bú kah三更半暝,影響著睏眠。後來,我用錶仔來掌握時間,想bē到效果不止仔讚。作業提早來完成,成績步步高升,提著全班第一等,得著大家ê o-ló kap肯定。
有一pái下課,我kap好朋友tī運動埕做伙teh走相jiok,耍kah熱phut-phut。班長走來kā阮講:「緊轉去教室,老師beh上課ah!」我看手錶仔,心內真猜疑,想講:「奇怪?M̄是猶有五分鐘!」入去教室才發現,錶仔竟然無teh kiâⁿ,我chiâⁿ艱苦,目箍紅紅強beh吼出聲。轉到厝- -裡,趕緊去問阿爸beh按怎?阿爸soah笑笑仔講:「錶仔應該是無電ah,換新電池著妥當ah。」
自彼工開始,我更加寶惜koh細膩,驚手錶仔又koh歹- -去。雖罔chit-má,伊已經生sian ah,mā有pit-sûn tī頂頭,m̄-kú,我猶是m̄甘kā擲掉。因為chit ê錶仔是我細漢上佮意ê禮物,tī彼段無算短ê日子,chiâⁿ感謝伊ê陪伴,無暝無日提醒- -我,ài做時間ê主人,m̄-thang討債性命。所以,伊永遠tī阮心肝窟仔上深ê所在,我會把握時間頂真照步來,人生ê路用心去鋪排,hō͘生活過kah chiâⁿ phong-phài,未來koh-khah有光彩!
台灣字(白話字)版
Tin-kùi ê Lé-mi̍h
Chit kúi nî, tāi-ke tùi ta̍t-tit kì-liām khèng-chiok ê cheh-ji̍t sī jú lâi jú tiōng-sī. Jî-chhiáⁿ ē tī te̍k-pia̍t ê ji̍t-chí sàng hō͘ te̍k-pia̍t ê lâng chi̍t ê te̍k-pia̍t ê lé-mi̍h. M̄-koán siu-tio̍h- -ê sī siáⁿ- mi̍h, lóng-sī chi̍t hūn tin-kùi ê sim-ì. Góa ū chi̍t ê chhiú-pió-á, sī tha̍k iù-jî-hn̂g pit-gia̍p ê , a-pah a-bú chhin-chhiú sàng- -ê. Tùi góa lâi kóng, che m̄ sī phó͘-thong ê mi̍h-kiāⁿ. Lāi-té ū pē-bú ê thiàⁿ-thàng kap ǹg-bāng, kó͘-lē in ê pó-pòe cha-bó͘-kiáⁿ, tī bīn-tùi chi̍t ê sin ê khám-chām, ē-tàng tōa-pō͘ hiòng-chiân kiâⁿ, jīn-chin khì phah-piàⁿ, ióng-kám chiap-siū thiau-chiàn bē kiaⁿ-hiâⁿ.
Chit ê chhiú-pió-á chin súi. Ū góa siōng ài ê sek-chúi. Thâu chi̍t pái khòaⁿ-tio̍h i, góa ê ba̍k-chiu lóng bô nih. M̄-kú, hit-tang-chūn góa chiah la̍k hòe, kin-pún bē-hiáu ēng. Só͘-í pài-thok a-bú kā góa . Chi̍t khai-sí, góa thiaⁿ kah bū-sà-sà, m̄ chai-iáⁿ a-bú teh kóng siáⁿ? Tn̂g-chiam té-chiam hun bē chheng. M̄-chai hiān-chhú-sî sī kúi tiám kúi hun-cheng. Keng-kòe kúi-nā kang ê liān-si̍p, chóng-sǹg ē-hiáu ah! Ē-kì-tit hit-tong-sî, góa chhiâng-chāi kā pió-á kòa tī chhiú- -ni̍h, put-sî tián hō͘ lâng khòaⁿ. Chhùi-kak sī chhiò-bi-bi, sim-lāi ū kóng bē chhut ê tōa hoaⁿ-hí.
Tha̍k kok-hāu-á í-āu, ài bīn-tùi tōa-tōa sè-sè ê khó-chhì. Hó-ka-chài! Ū i tī gún sin-khu-piⁿ, sî-kan lóng bē têng-tâⁿ- -khì. Chit ê pió-á mā hō͘ gún liáu-kái chi̍t ê tō-lí: tio̍h-sī “Lâng ài chá-chá bôa, m̄-thang bān-bān-á thoa.” Chá-chêng teh siá lāu-su phài ê siok-tê, góa sù-siông ē gōng-sîn gōng-sîn chē tiàm chheh-toh-á thâu-chêng, m̄ chai teh chhòng siáⁿ. Tiāⁿ-tiāⁿ kám-kak sî-kan bô-kàu ēng, ài bú kah saⁿ-kiⁿ-pòaⁿ-mî, éng-hióng tio̍h khùn-bîn. Āu- -lâi, góa iōng pió-á lâi chiáng-ak sî-kan, siūⁿ-bē-kàu hāu-kó put-chí-á chán. Chok-gia̍p thê-chá lâi oân-sêng, sêng-chek pō͘-pō͘ ko-seng; the̍h-tio̍h choân-pan tē-it téng, tit-tio̍h tāi-ke ê o-ló kap khéng-tēng.
Ū chi̍t pái hā-khò, góa kap hó pêng-iú tī ūn-tōng-tiâⁿ chò-hóe teh cháu-sio-jiok, sńg kah jia̍t-phut-phut. Pan-tiúⁿ cháu lâi kā gún kóng, “Kín tńg-khì kàu-sek, lāu-su beh siōng-khò ah!” Góa khòaⁿ chhiú-pió-á, sim-lāi chin chhai-gî, siūⁿ kóng, “Kî-koài? M̄-sī iáu ū gō͘ hun-cheng!” Ji̍p-khì kàu-sek chiah hoat-hiān, pió-á kèng-jiân bô teh kiâⁿ! Góa chiâⁿ kan-khó͘, ba̍k-kho͘ âng-âng kiông beh háu chhut siaⁿ. Tńg kàu chhù- -ni̍h, kóaⁿ-kín khì mn̄g a-pah beh án-chóaⁿ? A-pah soah chhiò-chhiò-á kóng, “Pió-á eng-kai sī bô tiān ah, ōaⁿ sin tiān-tî tio̍h thò-tòng ah.”
Chū hit kang khai-sí, góa kèng-ka pó-sioh koh sè-jī, kiaⁿ chhiú-pió-á iū-koh pháiⁿ- -khì. Sui-bóng chit-má i í-keng seⁿ sian ah, mā ū pit-sûn tī téng-thâu; m̄-kú, góa iáu-sī m̄-kam kā tàn-tiāu. In-ūi chit ê pió-á sī góa sè-hàn siōng kah-ì ê lé-mi̍h. Tī hit tōaⁿ bô sǹg té ê ji̍t-chí, chiâⁿ kám-siā i ê pôe-phōaⁿ, bô-mê-bô-ji̍t thê-chhéⁿ- -góa, ài chò sî-kan ê chú-lâng, m̄-thang thó-chè sèⁿ-miā. Só͘-í, i éng-oán tī gún sim-koaⁿ-khut-á siōng chhim ê só͘-chāi. Góa ē pá-ak sî-kan téng-chin chiàu-pō͘-lâi. Jîn-seng ê lō͘ iōng-sim khì pho͘-pâi, hō͘ seng-oa̍h kòe kah chiâⁿ phong-phài, bī-lâi koh-khah ū kong-chhái.
讀hōo你聽