【台語世界/錄音】拜拜

文、錄音/葉貞伶(Ia̍p Cheng-lêng)
做查囡仔tòa-tī chhù- -lí ê時,我拜拜ê總數,十隻指頭仔ut bē完。印象上深ê是,teh beh聯考ê時補習班ê主任chhōa規班ê學生仔去天公廟拜拜。
我ê翁婿in-tau是tòa tī海邊仔ê討海人。Beh結婚ê時,我ê翁婿有kā我講,in a-bú足傳統—ê,in tau定定teh拜拜。我心內想講,拜拜m̄是to̍h香gia̍h leh kā神明講两句仔話koh kā神明tìm兩下仔頭表示感謝án-ne就好ah,he無啥,真簡單啊!
結婚了後,我chiah知影翁婿in-tau ê 拜拜bē當chhìn-chhái,親像:逐工早暗lóng愛kā神明、祖先點香拜拜、奉茶。初一、十五愛kā神明敬花敬果。十六愛拜門口、每個月廟- -裡、chhù-piⁿ ê私人壇愛賞兵、逐年koh ū祖先作忌hām真濟神明ê生日mā lóng愛款拜拜。
M̄-nā是án-ne,每年ê拜天公、南斗北斗生日、清明節、七月時仔ê普渡、二九暝拜祖先對阮ta-ke來講lóng是大節日一定愛chhoân kah足chheⁿ-chhau。神明ê生日lóng是準備素食- -ê,親像:hiâⁿ四果茶、紅龜、麵模、四種果子、san珍海味:薑、鹽、糖、黃豆……等等。清明節、七月時仔ê普渡、二九暝拜祖先就愛chhoân三牲: 魚、雞、肉,若是五牲就愛koh加上liông-hê kah蟳仔,a koh ū飯菜kah果子lóng總愛十二項,上元愛準備油飯、果子、甜料kā祖先做節。
對tòa tī海邊仔ê討海人來講拜拜是一種寄託。Kā心內所祈求ê lóng寄託hō͘神明,向望家庭和諧、翁婿出海掠魚萬事順利、囝兒序細健康平安bat代誌,拜託神明Kā in鬥幫贊。這款ê sim-chiâⁿ是我chit幾年來做人家後、做人老母mā體會ē著- -ê。
Chit-má囡仔lóng大漢ah,拜拜對阮ta-ke來講m̄ kan-na是寄託,有koh khah chē ê是感謝。感謝神明、感謝祖先,hō͘ 一家伙仔大細lóng平安順利。
台灣字(白話字)版
Pài-Pài
Chò cha-gín-á tòa-tī chhù- -lí ê , góa pài-pài ê chóng-sò͘, cha̍p ki chéng-thâu-á ut bē oân. Ìn-siōng siōng chhim- -ê sī, teh beh liân-khó ê sî pó͘-si̍p-pan ê chú-jīm chhōa kui-pan ê ha̍k-seng-á khì Thiⁿ-kong-biō pài-pài.
Góa ê ang-sài in tau sī tòa tī hái-piⁿ-á ê thó-hái-lâng. Beh kiat-hun ê sî, góa ê ang-sài ū kā góa kóng, in a-bú chiok thoân-thóng- -ê, in tau tiāⁿ-tiāⁿ teh pài-pài. Góa sim-lāi to̍h siūⁿ kóng, pài-pài m̄ sī to̍h hiuⁿ gia̍h leh kā sîn-bîn kóng nn̄g-kù-á-ōe koh kā sîn-bîn tìm nn̄g-ē-á thâu piáu-sī kám-siā án-ne to̍h hó ah. He bô siáⁿ, chin kán-tan ah.
Kiat-hun liáu-āu, góa chiah chai-iáⁿ ang-sài in-tau ê pài-pài bē-tàng chhìn-chhái! Chhin-chhiūⁿ: ta̍k-kang chá-àm lóng ài kā sîn-bêng, chó͘-sian tiám-hiuⁿ pài-pài, hōng-tê. Chhe-it, cha̍p-gō͘ ài kā sîn-bêng kèng-hoe kèng-kó. Cha̍p-la̍k ài pài mn̂g-kháu, múi kò-goe̍h biō—lí, chhù-piⁿ ê su-jîn-tôaⁿ ài siúⁿ-peng. Ta̍k-nî koh ū chó͘-sian chò-kī hām chin-chē sin-bêng ê seⁿ-ji̍t mā lóng ài khoán pài-pài.
M̄-nā sī án-ne, múi-nî ê pài thiⁿ-kong, lâm-táu pak-táu seⁿ-ji̍t, chheng-bêng-cheh, chhit-goe̍h sî-á ê phó͘-tō͘, jī-káu-mê pài chó͘-sian tùi goán ta-ke lâi kóng lóng sī tōa-cheh-ji̍t, it-tēng ài chhoân kah chiok chheⁿ-chhau. Sîn-bêng ê seⁿ-ji̍t lóng-sī chún-pī sò͘-si̍t tê, chhin-chhiūⁿ: hiâⁿ sù-kó-tê, âng-ku, mī-bô͘, sì-chióng kóe-chí, san-tin hái-bī , kiuⁿ, iâm, thn̂g, n̂g-tāu...téng-téng. Chhit-goe̍h-sî-á ê phó͘-tō͘, jī-káu-mê pài chó͘-sian to̍h ài chhoân sam-seng: hî, ke, bah. Nā-sī ngó͘-seng to̍h ài koh ka siōng liông-hê kah chîm-á, á koh ū pn̄g-chhài kah kóe-chí lóng-chóng ài cha̍p-jī hāng.
Siōng-goân ài chún-pī: iû-pn̄g, kóe-chí, tiⁿ-liāu kā chó͘-sian chò-cheh.
Tùi tòa tī hái-piⁿ ê thó-hái-lâng lâi kóng pài-pài sī chi̍t-chióng kià-thok. Kā sim-lāi só͘ kî-kiû ê lóng kià-thok hō͘ sîn-bêng, ǹg-bāng ka-têng hô-hâi, ang-sài chhut-hái lia̍h-hî bān-sū sūn-lī, kiáⁿ-jî sī-sè kiān-khong pêng-an bat tāi-chì, pài-thok sîn-bêng kā i tàu pang-chān. Chit-khoán ê sim-chiâⁿ sī góa chit kúi-nî lâi chò lâng ke-āu, chò lâng lāu-bó mā thé-hōe ē tio̍h- -ê.
Chit-má gín-á lóng tōa-hàn ah. Pài-pài tùi goán ta-ke lâi-kóng m̄ kan-na sī kià-thok, ū koh khah chē ê sī kám-siā. Kám-siā sîn-bêng, kám-siā chó͘-sian, hō͘ chit-ke-hóe-á tōa-sè lóng pêng-an sūn-lī.
讀hōo你聽