【台語世界/錄音】放手Ê祝福

文、錄音/陳俐雯 Tân Lī-bûn
面對死亡是性命上艱難ê宿題,尤其是tī面對親人病危ê時陣。阿母因為一口氣喘bē順入院治療,經過二個月折磨病情起起落落時好時bái,後- -來抵抗力那來那kē連頭殼mā生皮蛇。幾十年來這是我上接近死亡ê一pái,雖罔了解生老病死是人生常態,死亡是咱人共同ê終點無人逃會過,只是chit-má輪到家己愛面對「放手」ê抉擇,才看著心肝底上nńg-chiáⁿ ê家己根本無法度sáng勢接載這一切。
病床頂ê阿母今仔日精神bē bái煞換我嚨喉khê-khê,bô-ta-ôa硬擠出這站仔連家己lóng無啥熟似ê笑容:「阿母,趁你chit-má猶足清醒,想beh問你一个足嚴肅ê問題,設使有一工你情況無好,敢有beh hō͘醫生kā你插管á-sī進行急救?」阿母一支嘴白死殺無啥血色堅定應講:「無愛,我lóng食kah這个歲數,80有夠矣!恁m̄-thang烏白kā我亂舞,hō͘我快活行。」這時病房內死亡ê氣壓cha̍h斷聲波,M̄-chai是按怎我規ê耳空鬼仔吱吱叫。心內彼个m̄願生離死別ê聲音直直kap理智khiú大索,「無欲救,我是m̄是真不孝?」、「假使無欲急救阿母真正走ah,甘會是我害- -ê?」徛踮無法度倒踏ê生死心肝疼kah擘腹,幾工了後阿母著平靜來離開。
Tī性命終點做任何決定lóng是艱難。當阿母開嘴堅定講「無愛」,阮知影無意義ê醫療對伊來講只是帶來極大ê痛苦。伊平靜簽下「安寧轉和醫療意願單」,一畫一字lóng是無想欲拖累囝兒序細ê「愛」。Tī人生最後ê旅途伊用尊嚴替家己做出上好ê安排。阿母ê離開阮做序細- -ê雖罔m̄-kam,M̄-koh阮知影放手才是對伊上大ê祝福,因為伊m̄-bián koh-chài受苦矣。
台灣字(白話字)版
Pàng-Chhiú Ê Chiok-Hok
Bīn-tùi sí-bông sī sèⁿ-miā siōng kan-lân ê siok-tê, iû-kî sī tī bīn-tùi chhin-lâng pēⁿ-gûi ê sî-chūn. A-bú in-ūi chi̍t-kháu-khùi chhoán bē sūn ji̍p-īⁿ tī-liâu, keng-kòe nn̄g-kò-goe̍h chiat-bôa pēⁿ-chêng khí-khí-lo̍h-lo̍h sî-hó sî-bái. Āu- -lâi té-khòng-la̍t ná lâi ná kē liân thâu-khak mā seⁿ phôe-chôa. Kúi-cha̍p-nî lâi che sī góa siōng chiap-kīn sí-bông ê chi̍t-pái. Sui-bóng liáu-kái seⁿ nó͘ pēⁿ sī jîn-seng siông-thài, sí-bông sī lán-lâng kiōng-tông ê chiong-tiám bô-lâng tô ē kòe. Chí-sī chit-má lûn kàu ka-kī ài bīn-tùi “ Pàng-chhiú ” ê koat-te̍k, chiah khòaⁿ-tio̍h sim-koaⁿ té siōng nńg-chiáⁿ ê ka-kī kin-pún bô-hoat-tō͘ sáng-sè chih-chài che it-chhè.
Pēⁿ-chhn̂g téng ê a-bú kin-á-ji̍t cheng-sîn bē bái soah ōaⁿ góa nâ-âu khê-khê, bô-ta-ôa ngē chek chhut chit-chām-á liân ka-kī lóng bô siáⁿ se̍k-sāi ê chhiò-iông: “ A-bú, thàn lí chit-má iáu chiok chheng-chhéⁿ, siūⁿ-beh mn̄g lí chi̍t-ê chiok giâm-siok ê būn-tê: siat-sú ū chi̍t-kang lí chêng-hóng bô-hó, kám ū beh hō͘ i-seng kā lí chhah-kóng á-sī chìn-hêng kip-kiù? ” A-bú chi̍t-ki-chhùi pe̍h-sí-sat bô siáⁿ hoeh-sek kian-tēng ìn kóng, “ Bô-ài, góa lóng chia̍h kah chit-ê hòe-só͘, 80 ū-kàu ah! Lín m̄-thang o͘-pe̍h kā góa loān bú, hō͘ góa khùi-oa̍h kiâⁿ.” Chit-sî pēⁿ-pâng lāi sí-bông ê khì-ap cha̍h-tn̄g siaⁿ-pho, m̄ chai sī-án-chóaⁿ góa kui ê hīⁿ-khang-kúi-á ki-ki-kiò. Sim-lāi hit-ê m̄-goān seng-lī sí-pia̍t ê siaⁿ-im ti̍t-ti̍t kap lí-tì khiú-tōa-soh, “Bô-beh kiù, góa sī m̄ sī chin put-hāu?” “Ká-sú bô-beh kip-kiù a-bú chin-chiàⁿ cháu ah, kám ē sī góa hāi- -ê? ”Khiā tiàm bô-hoat-tō͘ tò-ta̍h ê seⁿ-sí sim-koaⁿ thiàⁿ kah peh-pak, kúi kang liáu-āu a-bú tio̍h pêng-chēng lâi lī-khui.
Tī sèⁿ-miā chiong-tiám chò jīm-hô koat-tēng lóng sī kan-lân. Tong a-bú khui-chhùi kian-tēng kóng “Bô-ài”, gún chai-iáⁿ bô-ì-gī ê i-liâu tùi i lâi kóng chí-sī tòa lâi ke̍k-tōa ê thòng-khó͘. I pêng-chēng chhiam hā “ An-lêng tńg-hô i-liâu ì-goān-toaⁿ ”, chi̍t-oe̍h chi̍t-jī lóng sī bô-siūⁿ-beh thoa-lūi kiáⁿ-jî sī-sè ê “Ài ”. Tī jîn-seng chòe-āu ê lú-tô͘ i iōng chun-giâm thè ka-kī chò-chhut siōng-hó ê an-pâi. A-bú ê lī-khui gún chò sī-sè- -ê sui-bóng m̄-kam, m̄-koh gún chai-iáⁿ pàng-chhiú chiah-sī tùi i siōng tōa ê chiok-hok, in-ūi i m̄-bián koh-chài siū-khó͘ ah.
讀hōo你聽