【台語世界/錄音】雞卵王國~路竹

文、錄音/蘇晏德 So͘, Iàn Tek
高雄縣ê路竹鄉2010年縣市合併,改成高雄市路竹區,路竹區總面積無大只有48平方公里,無倚山mā無倚海lóng是平地,講tio̍h路竹,外位ê人kiám-chhái真chheⁿ-so͘,m̄-koh nā講tio̍h雞卵,真有可能你ē ŏ͘一聲,莫怪往過tī路竹lóng有鼻tio̍h雞屎味。
雞卵是路竹ê四寶,其中ê第一寶。路竹tī 1970年代是全國上大宗飼生卵雞ê所在,家家戶戶所買ê卵,一斤可能有八兩是路竹生產- -ê,較早路竹是雞卵ê王國,過去飼雞是對路竹起家,路竹是飼雞ê大本營。
有人講:路竹是飼雞ê開基元祖,慢慢仔chiah湠到屏東、彰化,雞卵ê價siàu lóng是路竹teh做主hoah價,雞場一工ài khioh兩擺卵,路竹ê雞農逐工目睭nā thí-khui,tio̍h是khioh雞卵清雞場,然kî後kā雞卵運送到全國各地提供民眾上好ê營養補給品,有真chē人lóng beh揀大粒卵,ah細粒卵beh按怎行銷neh?路竹人向望kā雞卵加工ê文化提高伊ê附加價值,hō͘細粒卵ē-tàng發揮價值,he tio̍h是加工ê鐵卵,路竹除了是雞卵ê王國,mā是加工做鐵卵ê王國,三十幾冬前原本有一站á雞卵ê價siàu無好,所以轉做加工ê鐵卵,淡水有名ê阿婆á鐵卵其實是路竹ê福記鐵卵。我有一个朋友去淡水行踏,伊真有禮數專工買淡水阿婆á鐵卵來送- -我,我kā講:ná tio̍h去三天地外ê淡水買鐵卵咧,我是路竹人neh,伊詳細看鐵卵ê包裝註明高雄縣路竹鄉,二人煞大聲笑。Chit-má路竹鐵卵 m̄-nā tī國內大銷,甚至外銷到新加坡、香港、日本、美國。若有機會來路竹se̍h-se̍h leh,愛會記得買寡鐵卵轉去鼻芳ŏ͘。

台灣字(白話字)版
Ko-hiông-koān ê Lō͘-tek-hiong 2010 nî koān-chhī ha̍p-pèng, Kái sêng Ko-hiông-chhī Lō͘-tek-khu. Lō͘-tek-khu chóng bīn-chek bô tōa chí-ū 48 pêng-hong kong-lí. Bô óa soaⁿ bô óa hái lóng-sī pêⁿ-tē. Kóng tio̍h Lō͘-tek gōa-ūi ê lâng kiám-chhái chin chheⁿ-so͘, m̄-koh nā kóng tio̍h ke-nn̄g, chin ū kkhó-lêng lí ē ŏ͘ chi̍t siaⁿ. Bo̍k-koài éng-kòe tī Lō͘-tek lóng ū phīⁿ tio̍h ke-sái bī.
Ke-nn̄g sī Lō͘-tek sù-pó kî-tiong ê tē-it pó. Lō͘-tek tī 1970nî-tāi sī choân-kok siōng tāi-chong chhī seⁿ-nn̄g ke ê só͘-chāi. Ke-ke-hō͘-hō͘ só͘ bé ê ke-nn̄g, chit kin ū khó-lêng peh niú sī Lō͘-tek seng-sán- -ê. Khah chá Lō͘-tek sī ke-nn̄g ê ông-kok. Kòe-khì chhī ke sī tùi Lō͘-tek khí-ke, Lō͘-tek sī chhī ke ê tōa-pún-iâⁿ.
Ū lâng kóng, “Lō͘-tek sī chhī ke ê khai-ki goân-chó͘. Bān-bān-á chiah thòaⁿ kàu Pîn-tong, Chiong-hòa.” Nn̄g-kè ê kè-siàu lóng sī Lō͘-tek teh chò-chú hoah kè. Ke-tiûⁿ chi̍t kang ài khioh nn̄g-pái nn̄g. Lō͘-tek ê ke-lông ta̍k-ji̍t ba̍k-chiu nā thí-khui, tio̍h sī khioh ke-nn̄g chheng ke-tiûⁿ. Jiân-kî-āu kā ke-nn̄g ūn-sàng kàu choân-kok kok-tē, thê-kiong bîn-chiòng siōng hó ê êng-ióng pó͘-kip-phín. Ū chin-chē lâng lóng beh kéng tōa-lia̍p nn̄g, ah sè-lia̍p nn̄g beh án-chóaⁿ hêng-siau neh? Lō͘-tek lâng ǹg-bāng kā ke-nn̄g ka-kang ê bûn-hòa thê-ko i ê hù-ka kè-ta̍t, hō͘ sè-lia̍p nn̄g ē-tàng hoat-hui kè-ta̍t. He tio̍h sī ka-kang ê thih-nn̄g. Lō͘-tek tû-liáu sī ke-nn̄g ê ông-kok, mā sī ka-kang chò thih-nn̄g ê ông-kok. Saⁿ-cha̍p kúi tang chêng goân-pún ū chi̍t-chām-á ke-nn̄g ê kè-siàu bô hó, só͘-í choán chò ka-kang thih-nn̄g. Tām-chúi ū miâ ê a-pô-á thih-nn̄g kî-si̍t sī Lō͘-tek ê Hok-kì thih-nn̄g. Góa ū chi̍t-ê pêng-iú khì Tām-chúi kiâⁿ-ta̍h. I chin ū lé-sò͘ choan-kang bé a-pô-á thih-nn̄g lâi sàng—hóa. Góa kā kóng, “ná tio̍h khì saⁿ-thiⁿ-tē-gōa ê Tām-chúi bé thih-nn̄g leh? Góa sī Lō͘-tek lāng neh.” I siông-sè khòaⁿ thih-nn̄g ê pau-chong chù-bêng Ko-hiông-koān Lō͘-tek-hiong, nn̄g lâng soah tōa siaⁿ chhiò. Chit-má Lō͘-tek ê thih-nn̄g m̄-nā tī kok-lāi tōa siau, sīm-chì siau kàu Sin-ka-pho, Hiong-káng, Ji̍t-pún, Bí-kok. Nā ū ki-hōe lâi Lō͘-tek se̍h-se̍h leh, ài ē kì-tit bé kóa thih-nn̄g tńg-khì phīⁿ phang ŏ͘!
讀hōo你聽