【台語世界／錄音】Kiu水ê記持

文、錄音／阿珍(A-Chin) （退休國小老師）
Chûn- -年beh倚舊曆年ê某一工，我ê好朋友Amy tī旗后天后宮領著一本（2022）舊年臺灣天后宮ê廟印收集簿。簿仔內底總共有50頁，註明全臺灣媽祖宮其中ê一百間。Chia ê媽祖宮會提供廟印hō͘信徒tǹg印仔做紀念，sūn-sòa吸引信徒去參拜添油香。Che是chit幾年來一年一 pái ê活動，到四月底截止，拄好tī全臺灣beh開始siáu扛佛轎迎媽祖ê進前結束。
Amy知影我是老臺南人，招我kap伊做陣去走chhōe臺南ê媽祖宮。我一聲著kā答應，m̄是我路草比伊較熟，是我家己mā想beh趁機會好好仔認bat一下仔大臺南地區。講實在，真濟所在我干焦bat聽過地名，m̄-bat行踏- -過。
就按呢，阮時間chhiâu好勢著起行。照計畫，阮彼工出門一路總共beh走揣六間媽祖宮。Amy負責駛車，我負責看google map kā報路。我先想mā想bē到阮beh走揣ê頭一間媽祖宮，竟然是石仔瀨阮外媽兜門跤口彼間天后宮。Chit ê所在我已經40外年m̄-bat踏跤到，到taⁿ才知影細漢常在tī hin 廟埕耍ê這間廟服祀- -ê是媽祖婆，實在有影真hàm古。
車一駛入庄仔內ê細條路，我頭殼底囡仔時代ê記持著開始bùn- -出來。透中晝，日頭當炎，路裡無啥物人，規ê庄頭恬chiuh-chiuh。遠遠著看著彼ê beh衝起khì廟埕ê崎，崎頂倒手pêng彼欉大欉榕，我猶會認得。Chit ê我細漢著熟似ê所在，路草地形lóng無啥物變化。Chit陣手裡若有一張chit ê所在早前ê老相片，thang kap眼前ê景緻做一下á 對照，定著bē走精- -去。
車駛起khì到廟埕，阮才知影廟當leh重起。Amy kā車停tiàm大欉榕下kha，阮落車khiā tiàm涼涼ê樹蔭裡，斟酌看廟埕四箍輪轉ê環境。新廟粗胚ê結構已經完成矣，he規模比早前- -ê加真大，看起來真雄偉。廟埕以早有一ê戲台，已經無看見ah。廟埕看- -起來mā變khah小，好親像kiu水去仝款。M̄知是大廟起起來ê關係，抑是囡仔時代目睭所看著ê物件lóng比大人看著- -ê較大模。
廟埕四周圍ê情景kap建築物已經改變真濟，看起來不止仔生疏。古早外公ê雜貨仔店已經改做大賣，是用鐵厝tah- -ê。留存tī我心肝íⁿ仔內底ê記持，hō͘我淡薄仔siàu-liām細漢ê時bat tī chia出入行踏度假ê日子。
Amy 陪我tī榕仔kha khiā有一睏，阮才做陣oat入去媽祖婆暫時安奉ê鐵厝內底點香參拜。阮廟印tǹg好行- -出來，我koh回頭看一仔彼間生份ê大賣店，才上車離開chit ê早著路頭斷ê所在。
台灣字（白話字）版
Kiu-chúi ê Kì-tî
Chûn- -nî beh oá kū-le̍k nî ê bó͘ chi̍t kang, goá ê hó pêng-iú Amy tī Kî-āu Thian-hiō-kiong niá tio̍h chi̍t pún kū-nî (2022) Tâi-oân Thian-hiō-kiong ê biō-ìn siu-chi̍p-phō͘. Phō͘-á lāi-té chóng-kiōng ū 50 ia̍h, chù-bêng choân Tâi-oân Má-chó͘-keng kî-tiong ê chi̍t pah keng. Chia ê Má-chó͘-keng ē thê-kiōng biō-ìn hō͘ sìn-tô͘ tǹg ìn-á chò kì-liām, sūn-soà khip-ín sìn-tô͘ khì chham-pài thiam iû-hio͘. Che sī chit kúi-nî lâi chi̍t-nî chi̍t-pái ê oa̍h-tāng, kàu sì-goe̍h té cha̍h-chí, tú-hó tī choân Tâi-oân beh khai-sí siáu kng pu̍t-kiō ngiâ Má-chó͘ ê chìn-chêng kiat-sok.
Amy chai-iáⁿ goá sī lāu Tâi-lâm lâng, chio goá kap i chò-tīn khì cháu-chhoē Tâi-lâm ê Má-chó͘-keng. Goá chi̍t siaⁿ tio̍h kā tah-èng, m̄-sī goá lō͘-chháu pí i khah se̍k, sī goá ka-kī mā siūⁿ beh thàn ki-hoē hó-hó-á jīn-bat chi̍t-ē-á toā Tâi-lâm tē-khu. Kóng si̍t-chāi, chin chē só͘-chāi goá kan-taⁿ bat thiaⁿ koè tē-miâ, m̄-bat kiâⁿ-ta̍h- -koè.
Chiū án-ne, gún sî-kan chhiâu hó-sè tio̍h khí-kiâⁿ. Chiàu kè-oē, gún hit-kang chhut-mn̂g chi̍t-lō͘ chóng-kiōng beh cháu-chhoē la̍k keng Má-chó͘-keng. Amy hū-chek sái-chhia, goá hū-chek khoàⁿ google map kā pò-lō͘.
Goá sian siūⁿ mā siūⁿ bē kàu gún beh cháu-chhoē ê thâu chi̍t keng Má-chó͘-keng kèng-jiân sī Chio̍h-á-loà gún goā-má tau mn̂g-kha kháu hit-keng Thian-hiō-kiong. Chit ê só͘-chāi goá í-keng sì-cha̍p goā nî m̄-bat ta̍h-kha-kàu. Kàu-taⁿ chiah chai-iáⁿ sè-hàn chhiâng-chāi tī hin biō-tiâⁿ sńg ê chit keng biō ho̍k-sāi- -ê sī Má-chó͘-pô, si̍t-chāi ū-iáⁿ chin hàm-kó͘.
Chhia chi̍t sái ji̍p chng-á-lāi ê sè-tiâu lō͘, goá thâu-khak té gín-á sî-tāi ê kì-tî tio̍h khai-sí bùn- -chhut-lâi. Thàu tiong-tàu, ji̍t-thâu tng iām, lō͘- -nih bô siáⁿ-mih lâng. Kui ê chng-thâu tiām-chiuh-chiuh. Hn̄g-hn̄g to̍h khoàⁿ tio̍h hit ê beh chhèng khí-khì biō-tiâⁿ ê kiā. Kiā téng tò-chhiú-pêng hit-châng toā-châng chhêng, goá iáu ē jīn- -tit. Chit ê goá sè-hàn to̍h se̍k-sāi ê só͘-chāi, lō͘-chháu tē-hêng lóng bô siáⁿ-mih piàn-hoà. Chit chūn chhiú- -nih nā-ū chi̍t tiuⁿ chit ê só͘-chāi chá-chêng ê lāu siòng-phìⁿ, thang kap gán-chêng ê kéng-tì chò chi̍t ē-á tùi-chiàu, tiāⁿ-tio̍h bē cháu-cheng- -khì.
Chhia sái khí-khì kàu biō-tiâⁿ, gún chiah chai-iáⁿ biō tng leh têng-khí. Amy kā chhia thêng tiàm toā-châng chhêng ē-kha, gún khiā tiàm liâng-liâng ê chhiū-ńg- -nih, chim-chiok khoàⁿ bio-tiâⁿ sì-kho͘-liàn-tńg ê khoân-kéng. Sin biō chho͘-phoe ê kiat-kò͘ í-keng oân-sêng ah. He kui-bô͘ pí chá-chêng- -ê ke chin toā, khoàⁿ- -khí-lâi chin hiông-úi. Biō-tiâⁿ í-chá ū chi̍t ê hì-tâi, í-keng bô khoàⁿ-kìⁿ ah. Biō-tiâⁿ khoàⁿ- -khí-lâi piàn khah sió, hó chhin-chhiūⁿ kiu-chúi- -khì kâng-khoán. M̄-chai sī toā-biō khí- -khí-lâi ê koan-hē, á-sī gín-á sî-tāi ba̍k-chiu só͘ khoàⁿ tio̍h ê mi̍h-kiāⁿ lóng pí toā-lâng khoàⁿ tio̍h- -ê khah toā-bô͘.
Biō-tiâⁿ sì chiu-ûi ê chêng-kéng kap kiàn-tio̍k-bu̍t í-keng kái-piàn chin chē, khoàⁿ- -khí-lâi put-chí-á chheⁿ-so͘. Kó͘-chá goā-kong ê cha̍p-hoè-á-tiàm í-keng kái chò toā bē, sī iōng thih-chhù tah- -ê. Lâu-chûn tī goá sim-koaⁿ íⁿ-á lāi-té ê kì-tî, hō͘ goá tām-po̍h-á siàu-liām sè-hàn ê sî bat tī chia chhut-ji̍p kiâⁿ-ta̍h tō͘-ká ê ji̍t-chí.
Amy poê goá tī chhêng-á kha khiā ū chi̍t khùn, gún chiah chò-tīn oat ji̍p-khì Má-chó͘-pô chiām-sî an-hōng ê thih-chhù lāi-té tiám-hio͘ⁿ chham-pài. Gún biō-ìn tǹg hó kiâⁿ- -chhut-lâi, goá koh hoê-thâu khoàⁿ chi̍t ē-á hit-keng chheⁿ-hūn ê toā-bē-tiàm, chiah chiūⁿ-chhia lî-khui chit ê chá tio̍h lō͘-thâu tn̄g ê só͘-chāi.
讀hōo你聽