【台語世界／錄音】走精 ê 正月24

文／林宜潔（Lîm, Gî Kiat）
 
年過了後，蛇仔形活動中心門口戲棚搭好。阮這庄仔內ê囡仔就知是關渡媽欲來ah。
相傳tī日本時代初期，局勢動亂，各地抗日事件不斷。日本兵仔giâu-gî抗日份子bih tī關渡宮內，去kā廟內 ê 神像lóng燒燒掉。蛇仔形在地耆老聽著風聲，驚媽祖神像去予損害- -去，thàn更深夜靜透暝緊用竹排 á kā二媽請上觀音山下石壁kha藏。日後為就beh回報蛇仔形居民救駕之恩，逐年正月24，關渡大媽kap二媽就會到龍形（舊名叫蛇仔形）se̍h境庇佑當地平安，就像轉去後頭厝 ê 概念仝款。
24彼工若到，透早6點就會聽著樂隊聲準備8點beh為龍形到關渡宮迎媽祖loh。等媽祖轉- -來，會為óa八里ê關渡橋kha開始se̍h。扛轎- -ê kap對tī邊仔行 ê 工作人員會提香kap家家戶戶khiā tī街仔路 ê 當地人交換提tī手裡拜拜ê香。逐家koh會提轉去插tī厝裡 ê 香爐，講是會當保平安。Koh為著欲慰勞辛苦 ê in，長年tòa chia較gâu煮食- -ê就ē chhoân家己ê手路菜，油飯，米粉炒，麻油雞ka一寡較方便食ê pháng，肉包等等排tī路邊 hō͘ in食。是chhoân kah有夠豐沛，bē-su leh比賽siáng ê生理較好。
這幾年，廟會ê活動開始有一寡有心人士beh刁工來做亂- -ê。用烏色做背景侵門踏戶吸引目光。Koh-khah hàm- -ê是koh有相拍，連chhèng mā提- -出-來，發生流血事件。本底是保庇逐家平安- -ê，煞成做這款現像。實在hō͘人bô限ê感嘆。
20年後，彼ê ē對歌仔戲音樂kho͘ si-á, 用木製拍珠仔ê阿伯mā已經無看- -ê ah。懷念伊用拍贏會當得著一隻鳥仔做獎賞。無贏伊就擲一粒烏人齒膏牌子ê糖仔，講：「轉去食奶奶」。阮chia ê囡仔是笑kah péng- -過。
時代變遷大樓愈起愈濟，逐年se̍h境仝款進行，排擔仔ê所在o͘-to-bái 也lóng 停 kah tiⁿ-tīⁿ滿。嫌吵ê人檢舉，排擔仔- -ê hông開單。無趁錢就無愛來，ngiâ鬧熱就一冬比一冬較無人，bi̍t- -落-去 ah。
台灣字（白話字）版
Cháu-cheng ê Chiaⁿ-goe̍h 24
Nî kòe liáu-āu Chôa-á-hêng oa̍h-tōng tiong-sim mn̂g-kháu hì-pêⁿ tah hó. Goán chit chng-á lāi ê gín-á tio̍h chai sī Kan-Tāu-Má beh lâi ah.
Siong-thoân tī Ji̍t-pún sî-tāi chho͘-kî, kio̍k-sè tōng-loān, kok-tē khòng-Ji̍t sū-kiāⁿ put toān. Ji̍t-pún peng-á giâu-gî khòng-Ji̍t hūn-chú bih tī Kan-tāu kiong lāi, khì kā biō lāi ê sîn-siōng lóng sio-sio- -tiāu. Chôa-á-hêng chāi-tē kî-ló thiaⁿ-tio̍h hong-siaⁿ, kiaⁿ Má-chó͘ sîn-siōng khì-hō͘ sún-hāi- -khì, thàn kiⁿ-chhim iā-chēng thàu-mê kín iōng tek-pâi-á kā Jī-Má chhiáⁿ-chiūⁿ Koan-im-soaⁿ ē chio̍h-piah-kha chhàng. Ji̍t-āu, ūi-tio̍h beh hôe-pò Chôa-á-hêng ku-bîn kiù-kà chi un, ta̍k nî chiaⁿ-goe̍h 24, Kan-tāu Tōa-Má kap Jī-Má chiū ē kàu Liông-hêng (kū-miâ kiò Chôa-á hêng) se̍h-kéng pí-iū tong-tē pêng-an, tō chhiūⁿ tńg-khì āu-thâu-chhù ê khài-liām kāng-khóaⁿ.
24 hit kang nā kàu, thàu-chá 6 tiám tō ē thiaⁿ-tio̍h ga̍k-tūi siaⁿ chún-pī 8 tiám beh ūi Liông-hêng kàu Kan-tāu-kiong ngiâ Má-chó͘- -loh. Tán Má-chó͘ tńg- -lâi, ē ūi óa Pat-lí ê Kan-tāu kiô-kha khai-sí se̍h. Kng kiō- -ê kap tùi tī piⁿ-á kiâⁿ ê kang-chok jîn-oân ē the̍h hiuⁿ kap ke-ke hō͘-hō͘ khiā tī ke-á-lō͘ ê tong-tē lâng kau-ōaⁿ the̍h tī chhiú- -nih pài-pài ê hiuⁿ. Ta̍k-ke koh ē the̍h tńg-khì chhah tī chhù- -nih ê hiuⁿ-lô͘, kóng sī ē-tàng pó pêng-an. Koh ūi-tio̍h beh ùi-lô sin-khó͘ ê in, tn̂g-nî tòa tī chia khah gâu chú-chia̍h- -ê tio̍h ē chhoân ka-tī ê chhiú-lō͘-chhài, iû-pn̄g, bí-hún-chhá, môa-iû-ke ka chi̍t-kóa khah hong-piān chia̍h ê pháng, bah-pau téng-téng pâi tī lō͘-piⁿ hō͘ in chia̍h. Sī chhoân kah ū kàu phong-phài, bē-su leh pí-sài siáng ê seng-lí khah hó.
Chit kúi nî, biō-hōe ê oa̍h-tōng khai-sí ū chit-kóa iú-sim jîn-sū siūⁿ beh thiau-kang lâi chò-loān- -ê. Iōng o͘-sek chò pòe-kéng chhim-mn̂g ta̍h-hō͘ khip-ín ba̍k-kng. Koh-khah hàm- -ê sī koh-ū sio-phah, liân chhèng mā the̍h- -chhut-lâi, hoat-seng lâu-hoeh sū-kiāⁿ. Pún-té sī pó-pì ta̍k-ke pêng-an- -ê, soah chiâⁿ-chò chit-khoán hiān-siōng. Si̍t-chāi hō͘ lâng bû-hām ê kám-thàn.
20 nî āu, hit-ê ē tùi koa-á-hì im-ga̍k kho͘ si-á, iōng bo̍k-chè phah chu-á ê a-peh mā í-keng bô khòaⁿ- -ê ah. Hoâi-liām i iōng phah iâⁿ ē-tàng tit-tio̍h chi̍t chiah chiáu-á chò chióng-siúⁿ. Bô iâⁿ i tio̍h tàn chi̍t-lia̍p o͘-lâng khí-ko pâi-chú ê thn̂g-á, kóng, “Tńg-khì chia̍h ne-ne.” Goán chia ê gín-á sī chhiò kah péng- -kòe.
Sî-tài piàn-chhian tōa-lâu jú-khí jú-chē, ta̍k-nî se̍h-kéng kāng-khoán chìn-hêng. Pâi taⁿ-á ê só͘-chāi o͘-to-bái iā lóng thêng kah tīⁿ-tīⁿ móa. Hiâm chhá ê lâng kiám-kí, pâi taⁿ-á ê hông khui-toaⁿ. Bô thàn chîⁿ tō bô ài lâi, ngiâ nāu-jia̍t chiū chit-tang pí chi̍t-tang khah bô lâng, bi̍t- -lo̍h-khì ah.
讀hōo你聽