【台語世界/錄音】金門《珠山娜一家》掛吊Ê麵線

文、錄音/陳俐雯(Tân Lī-bûn)
9月趁東北季風猶bē起pháiⁿ進前是去外島chhit-thô ê好時機,兄弟姊妹招招leh規陣ná肉粽,三暝四工ê金門遊覽起鼓。短短一點鐘chhǹg過雲ang離開繁華都市,順風來到風獅ê故鄉,目下景緻全是閩南紅厝瓦建築,和台灣本島ê眷村景緻完全無siāng款,猶bē落地就感受著海嶼khó-chu̍t-chu̍t ê氣味和熱情teh kah阮ia̍t手ah。
頭擺踏上這ê戰地海嶼,定著ài好好仔體驗遮ê歷史kap人文。早年金門因為軍事安全ê因端,沿海500公尺內lóng禁止建築;而且厝懸mā bē使超過三層樓,所pái規ê金門真濟聚落到taⁿ猶維持傳統建築風貌,這tī台灣本島已經是足罕見ah﹗這pái ê金門旅遊聚落行踏絕對bē使tāⁿ失。
所pái這kái民宿就揀tī已經有650冬歷史ê珠山聚落內底ê「娜一家」。遮ê民宿chiâⁿ濟,問過民宿ê頭家Nana才知影金門國家公園為著欲hō͘較濟金門囝孫仔願意轉來故鄉發展,徵求bē少聚落古厝透過創厝計劃補助經費修繕,以民宿模式經營、活化老厝mā帶動地方ê經濟,因此珠山聚落閩南建築保存kah chiâⁿ完整,行tī充滿古味ê聚落會hō͘人有一種行入歷史磅空ê幻覺。
傳統閩南建築民宿雖罔設備較輸飯店,m̄-koh自踏入「娜一家」就hō͘人一種若像家己厝ê四序。「娜一家人」m̄管是少年á-sī老- -ê攏有樸實ê古錐,自然燒烙ê笑容加上完全bē生份ê熟似,講是去金門度假顛倒較成是轉來chhōe老朋友ê感覺。
欲離開金門hit早起,83歲性地開朗ê「娜阿母」專工來和大家phò-tāu sūn-sòa hip幾張仔相做紀念,he樂暢ê笑容若海湧不時就tī伊ê嘴角浮起浮落m̄-bat擋恬過。M̄通看老歲仔無ŏ͘,pìⁿ議量動頭殼koh kài gâu,看囡仔teh無聊隨變做四色牌仔ê老師,教規陣囡仔sńg規早起mā無聽伊hoah一句thiám,正港是有做穡人ê底chiâⁿ有元氣。
欲óa晝伊giâ一箱金門上出名ê手工麵線分張hō͘大家,Nana講娜阿母向望kap大家ê緣份會當像ut做8字形ê麵線仝款久久長長,這貼心ê真意hō͘人聽了足感動。提tī手- -lí ê麵線m̄-nā是金門美麗ê記持mā是緣份ê絲線。Koh一擺看目下ê紅厝瓦,「珠山娜一家人」再會,期待下一擺美麗ê相逢ŏ͘!

金門真濟聚落到taⁿ猶維持傳統建築風貌,這tī台灣本島已經是足罕見ah!圖/陳俐雯

台灣字(白話字)版
Kim-Mn̂g「Chu-San Ná一家」Kòa-Tiàu Ê Mī-Sòaⁿ
9- -goe̍h thàn tang-pak kùi-hong iáu-bē khí-pháiⁿ chìn-chêng sī khì gōa-tó chhit-thô ê hó sî-ki. Hiaⁿ-tī-chí-mōe chio-chio- -leh kui-tīn ná bah-chàng, saⁿ-mê sì-kang ê Kim-mn̂g iû-lám khí-kó͘. Té-té chi̍t-tiám-cheng chhǹg kòe hûn-ang lī-khui hoân-hôa to͘-chhī. Sūn-hong lâi kàu hong-sai ê kò͘-hiong. Ba̍k-ē kéng-tì choân sī Bân-lâm âng-chhù-hiā kiàn-tio̍k, hām Tâi-oân pún-tó ê kòan-chhoan kéng-tì oân-choân bô-siāng-khóaⁿ. Iáu-bē lo̍h-tē chiū kám-siū tio̍h hái-sū khó-chu̍t-chu̍t ê khì-bī hām jia̍t-chêng teh kah gún ia̍t-chhiú ah.
Thâu-pái ta̍h chiūⁿ chit-ê chiàn-tē hái-sū, tiāⁿ-tio̍h ài hó-hó-á thé-giām chia ê le̍k-sú kap jîn-bûn. Chá-nî Kim-mn̂g in-ūi kun-sū an-choân ê in-toaⁿ, iân-hái 500 kong-chhioh lāi lóng kìm-chí kiàn-tio̍k; jî-chhiáⁿ chhù-koân mā bē-sái chhiau-kòe saⁿ-chàn-lâu. Só͘-pái kui-ê Kim-mn̂g chin chē chū-lo̍h kàu-taⁿ iáu î-chhî thoân-thóng kiàn-tio̍k hong-māu. Che tī Tâi-oân pún-tó sī í-keng chiok hán-kìⁿ ah! Chit-pái ê Kim-mn̂g lú-iû chū-lo̍h kiâⁿ-ta̍h choa̍t-tùi bē-sái tāⁿ-sit.
Só͘-pái chit-kái bîn-siok chiū kéng tī í-keng ū 650 tang le̍k-sú ê Chu-san Chū-lo̍h lāi-té ê “Ná一家”. Chia-ê bîn-siok chiâⁿ-chē. Mn̄g kòe bîn-siok ê thâu-ke Nana chiah chai-iáⁿ Kim-mn̂g kok-ka kong-hn̂g ūi-tio̍h beh hō͘ khah-chē Kim-mn̂g kiáⁿ-sun-á goān-ì tńg-lâi kò͘-hiong hoat-tián, teng-kiû bē-chió chū-lo̍h kó͘-chhù thàu-kòe chhòng-chhù kè-e̍k pó͘-chō͘ keng-hùi siu-siān, í bîn-siok bô͘-sek keng-êng, oa̍h-hòa lāu-chhù mā tài-tōng tē-hng ê keng-chè. In-chhú Chu-san-chū-lo̍h Bân-lâm kiàn-tio̍k pó-chûn kah chiâⁿ oân-chéng, kiâⁿ tī chhiong-boán kó͘-bī ê chū-lo̍h ê hō͘-lâng ū chi̍t chióng kiâⁿ-ji̍p le̍k-sú pōng-khang ê hoàn-kak.
Thoân-thóng Bân-lâm kiàn-tio̍k bîn-siok sui-bóng siat-pī khah-su pn̄g-tiàm, m̄-koh chū ta̍h-ji̍p “Ná一家” tō hō͘-lâng chi̍t-chióng ná chhiūⁿ ka-kī chhù ê sù-sī. “Ná一家人” m̄-koán sī siàu-liân á-sī lāu- -ê lóng ū phok-si̍t ê kó͘-chui. Chū-jiân sio-lō ê chhiò-iông ka siōng oân-choân bē chheⁿ-hūn ê se̍k-sāi, kóng sī khì Kim-mn̂g tō͘-ká tian-tò khah-sêng sī lâi chhōe lāu-pêng-iú ê kám-kak.
Beh lī-khui Kim-mn̂g hit chái-khí, 83 hòe sèng-tē khai-lóng ê “Ná a-bú” choan-kang lâi hām tāi-ke phò-tāu sūn-sòa hip kúi-tiuⁿ-á siōng chò kì-liām. He lo̍k-thiòng ê chhiò-iông ná hái-éng put-sî tō tī i ê chhùi-kak phû-khí phû-lo̍h m̄-bat tòng-tiām kòe. M̄-thang khòaⁿ lāu-hè-á bô ŏ͘, pìⁿ gī-niū tāng thâu-khak koh kài gâu. Khòaⁿ gín-á teh bô-liâu sûi piàn-chò sì-sek-pâi-á ê lāu-su, kà kui-tīn gín-á sńg kui-chái-khí mā bô thiaⁿ i hoah chi̍t-kū thiám. Chiàⁿ-káng sī ū chò-sit-lâng ê té chiâⁿ ū goân-khì.
Beh óa tàu i giâ chi̍t-siuⁿ Kim-mn̂g siōng chhut-miâ ê chhiú-kang mī-sòaⁿ pun-tiuⁿ hō͘ tāi-ke. Nana kóng Ná-a-bú ǹg-bāng kap tāi-ke ê iân-hūn ē-tàng chhiūⁿ ut chò 8-jī-hêng ê mī-sòaⁿ kāng-khóan kú-kú-tn̂g-tn̂g. Che tah-sim ê chin-ì hō͘-lâng thiaⁿ liáu chiok kám-tōng. The̍h tī chhiú- -lí ê mī-sòaⁿ m̄-nā sī Kim-mn̂g bí-lē ê kì-tî mā sī iân-hūn ê si-sòaⁿ. Koh chi̍t-pái khòaⁿ ba̍k-ē ê âng-chhù-hiā, “Chu-san Ná一家人” chài-hōe, k î-thāi ē-chi̍t-pái bí-lē ê siong-hông ŏ͘!
讀hōo你聽